Sehemu za Kutembelea Morogoro – Mji Kasoro Bahari

SEHEMU ZA KUTEMBELEA MOROGORO

Mkoa wa Morogoro ni moja ya mikoa yenye vivutio vingi na mandhari ya kupendeza sana kitalii nchini Tanzania. Ukijulikana kwa mandhari yake ya kuvutia, milima mizuri, misitu ya asili, na utamaduni wa kipekee wa wenyeji wake, Mkoa huu una sehemu nyingi za asili (Nature) kwa maana kwambakuna sehemu nyingi ambazo zina historia, Vyanzo mbalimbali vya mito mikubwa, Majengo mbalimbali ya kikoloni kutokana na wakoloni walioishi miaka kadhaa iliyopita, Lkn kubwa kuliko ni sehemu za kitalii kama Maporomoko ya maji, Uoto wa Asili, Ndege na wanyama wa aina mbalimbali wanaopatikana kwenye mbuga za taifa zilizopo morogoro (Mikumi NP, Nyerere NP, nk.

Morogoro ni hazina ya vivutio kwa wageni kutoka ndani na nje ya nchi. Iwapo unapanga kutembelea mkoa huu, kuna maeneo mengi ya kipekee ya kuona, kuelimika na kufurahia uzuri wa asili. Morogoro kuna utajiri mkubwa wa maliasili na mandhari ya kuvutia nchini Tanzania. Ikiwa imezungukwa na safu za milima, mbuga za wanyama, misitu ya asili na historia ya kuvutia, Morogoro ni chaguo bora kwa watalii wa ndani na wa kimataifa. Kwenye hii article tutajadili baadhi ya vivutio maarufu vya utalii vinavyopatikana mkoani Morogoro:

Mlima Uluguru

Safu ya Milima ya Uluguru ni moja ya vivutio vikuu vya Morogoro. Mlima huu unajulikana kwa mandhari ya kijani kibichi, vyanzo vya maji safi vinavyotiririka mwaka mzima, na aina adimu za mimea na wanyama.
Ni mahali pazuri kwa wapenzi wa hiking na upigaji picha.
Wageni wanaweza pia kujifunza kuhusu maisha ya jamii ya Waluguru wanaoishi maeneo ya jirani.

Mbuga ya Wanyama ya Mikumi

Mbuga hii iko umbali wa takribani saa moja na nusu kutoka Morogoro mjini. Ni mbuga maarufu inayowavutia watalii wengi kutokana na urahisi wa kufika na utofauti wa wanyama wake.
Utawaona tembo, simba, pundamilia, nyati, twiga na aina mbalimbali za ndege.
Inafikika kwa urahisi kupitia barabara kuu ya TANZAM.

Hifadhi ya Taifa ya Udzungwa (Udzungwa Mountains National Park)

Udzungwa ni sehemu ya Milima ya Mashariki ya Afrika inayojulikana kwa viumbe wa kipekee wanaopatikana huko tu.
Ina misitu minene ya mvua, maporomoko ya maji kama Sanje Falls, na njia za kupandisha mlima kwa wenye stamina.
Mbuga hii ni paradiso kwa wanaoangalia ndege na watafiti wa mazingira.

Msitu wa Pugu Kazimzumbwi

Ingawa uko mpakani mwa Dar es Salaam na Morogoro, msitu huu una umuhimu mkubwa kihistoria na kimazingira.
Ni miongoni mwa misitu ya kale zaidi barani Afrika.
Wanaopenda historia na mazingira wanaweza kutembelea mapango ya kale na kujifunza kuhusu masimulizi ya kijadi.

Soko la Mawenzi na Soko Kuu la Morogoro

Kwa wale wanaopenda tamaduni na maisha ya kila siku ya wenyeji, masoko haya ni sehemu nzuri ya kutembelea.
Unaweza kupata bidhaa za asili, matunda safi, bidhaa za mikono, na kuzungumza moja kwa moja na wakazi wa Morogoro.
Ni mahali pa kujifunza utamaduni halisi wa Kiwahaya, Kingindo, na Wakutu wanaoishi mkoani humo.

Bustani ya Mazimbu – SUA (Sokoine University of Agriculture)

Mazimbu ni eneo la kihistoria lililokuwa makazi ya wapigania uhuru wa ANC kutoka Afrika Kusini.
Leo hii ni sehemu ya chuo kikuu cha kilimo na pia ni kivutio kwa wale wanaopenda historia ya ukombozi wa Afrika.
Mazingira yake ni safi, yenye miti mikubwa na bustani nzuri za majaribio ya kilimo.

Mapango ya Kinole

Mapango haya yapo kijiji cha Kinole, mashariki mwa mji wa Morogoro. Yamejengwa juu ya miamba mikubwa katika safu ya Uluguru.
Mapango haya yanadaiwa kutumiwa na machifu wa kale kama maficho na maeneo ya ibada.
Ni kivutio kwa wanaopenda historia ya jadi na mazingira ya milimani.

Bwawa la Mindu

Likiwa karibu na Mji wa Morogoro, Bwawa la Mindu ni eneo la kupendeza kwa shughuli za kupumzika kama picnic na uvuvi wa burudani.
Pia linatoa maji kwa matumizi ya mji mzima.
Jua linapotua juu ya maji ya bwawa hilo, ni mandhari ya kupendeza sana kwa wapiga picha.

Hifadhi ya Asili ya Mlima Uluguru – Urithi wa Asili wa Morogoro

Mlima Uluguru unapatikana mashariki mwa mji wa Morogoro na ni moja ya maeneo yenye umuhimu mkubwa wa kiikolojia nchini Tanzania. Hifadhi hii inajumuisha eneo la takribani kilomita za mraba 1,990 na inajulikana kwa kuwa makazi ya viumbe hai wa kipekee ambao hawaonekani sehemu nyingine yoyote duniani.

Viumbe wa Pekee wa Mlima Uluguru

Katika milima hii, kuna wanyama na ndege adimu kama vile:

• Mbega Wekundu wa Iringa (Iringa Red Colobus) na Sanje Crested Mangabey – nyani hawa wanaishi tu katika mazingira ya milima hii.
• Ndege wa rangi ya kipekee kama Rufous-Winged Sunbird na spishi mpya ya ndege aina ya Francolin iliyogunduliwa hivi karibuni katika misitu ya Kwale.

Maajabu ya Mazingira

Mlima huu umebarikiwa kuwa na vivutio vya asili kama:

• Maporomoko ya maji ya kuvutia kama Kibwe, Chalagule, na Hululu – maji yakidondoka kwa nguvu mithili ya ukungu yanayotengeneza taswira ya ajabu.
• Maua ya kipekee kama African Violet, yanayopatikana katika maeneo machache sana duniani.
• Uoto wa asili na theluji katika baadhi ya maeneo ya juu ya mlima – mandhari ambayo huchanganya uzuri na utulivu.

Mandhari ya Kipekee na Historia Tajiri

Kupanda hadi kilele cha Uluguru hukupatia fursa ya kuona mji mzima wa Morogoro ukiwa umetapakaa chini ya miguu yako, pamoja na mandhari ya safu za milima zilizojaa historia, tamaduni na maisha ya wakazi wa asili wa maeneo hayo. Mlima huu pia hutoa maji kwa Mto Ruvu, chanzo muhimu cha maji kwa jiji la Dar es Salaam.

Vilele Muhimu vya Mlima Uluguru

1. Uwanda wa Lukwangule – Urefu wa mita 2,638 kutoka usawa wa bahari.
2. Lupanga Peak – Mita 2,138 juu ya usawa wa bahari.
3. Kimhandu – Mita 2,636.
4. Kilele cha Bondwa – Kipo mita 1,220 na ni maarufu kwa watalii kwa urahisi wa kufikika na mandhari yake ya kipekee.

Maeneo Maarufu ya Kutembelea

• Tegetero Trail – njia ya asili inayotoa mwonekano mzuri wa safu za milima.
• Morning Site, Bunduki Corridor, Bondwa Peak, na Mapango ya Asili.
• Vinyonga wa kipekee wenye pembe tatu wanaopatikana tu katika milima hii.
• Mimea adimu zaidi ya 135, ndege adimu kama Wami-mbizi, na Panzi mwenye rangi zote za bendera ya Tanzania!

Shughuli za Utalii Zinazopatikana

• Kutembea kwa miguu katika milima na misitu.
• Kutazama ndege wa aina mbalimbali.
• Utalii wa kuona mandhari.
• Kupiga picha za kipekee za wanyama na mimea.
• Mchezo wa kupanda juu ya miti kwa kutumia kamba (zip-lining).
• Michezo ya maji katika maeneo maalum.

Malazi kwa Watalii

Katika eneo la Morogoro na pembezoni mwa hifadhi, kuna hoteli za nyota, nyumba za wageni, hosteli kwa makundi maalum kama wanafunzi, pamoja na kambi za kupiga hema kwa wale wanaopenda kuishi karibu na asili

NYAKATI NZURI ZA KUTEMBELEA HIFADHI

Ni wakati wa kiangazi kuanzia mwezi Juni – Agosti aidha, wakati wa masika mwezi Novemba hadi Machi (kwa ajili ya kuona mimea, maua na vipepeo) na Desemba hadi Fembruari (kwa kuwaona makundi ya ndege wahamiaji).

JINSI YA KUFIKA

Hifadhi hii inafikika kwa njia ya ndege nyakati zote. Kwa njia ya barabara inafikika kutokea Dar es salaam, Dododa na Kutokea Iringa hadi Morogoro Mjini. Zipo ndege za kukodi kutoka sehemu mbalimbali zitakazo kufikisha hadi Morogoro Mjini.

Maeneo ya Kihistoria na Mali Kale ya Morogoro

1. Mnara wa Mashujaa wa Vita
Katika kiini cha Mji wa Morogoro, kwenye mzunguko wa Posta, unasimama mnara wa kumbukumbu uliotolewa kwa heshima ya mashujaa waliopigana katika vita kuu ya kwanza na ya pili ya dunia pamoja na vita vya Kagera. Mnara huu ni ishara ya ujasiri wa wanajeshi waliotetea uhuru wa taifa letu kwa kutumia silaha za jadi kama mikuki, mishale, na ngao.

2. Kambi za Wapigania Uhuru – Namibia & Zimbabwe
Nyuma ya Gereza la Mkoa na kambi ya FFU, kuna historia iliyofichika: eneo hili lilitumika kama kituo maalum cha mafunzo kwa wapigania uhuru wa Namibia (SWAPO) na Zimbabwe (ZANU-PF & ZAPU). Leo hii, eneo hilo linamilikiwa na Jeshi la Polisi lakini linaendelea kubeba kumbukumbu muhimu za harakati za ukombozi wa Afrika.

3. Makaburi ya Jumuiya ya Madola (Commonwealth Graves)
Karibu na Chuo cha Mifugo LITA, yapo makaburi ya wanajeshi wa Ujerumani na Uingereza waliopoteza maisha kwenye vita kuu. Maandiko na alama kwenye makaburi haya huashiria heshima kwa maisha yao na historia ya dunia ambayo iliigusa Morogoro.

4. Makaburi ya ANC – Mazimbu
Kwenye Kampasi ya Chuo Kikuu cha Kilimo Sokoine (SUA) huko Mazimbu, yapo makaburi ya wapigania uhuru kutoka Afrika Kusini waliokuwa chini ya ANC. Mazimbu ilikuwa kambi muhimu ya elimu, afya na makazi kwao wakati wa mapambano dhidi ya ubaguzi wa rangi.

5. Makanisa ya Kikoloni
Kanisa la kwanza la Waroma, lililopo Chuo cha Ualimu Morogoro (Kigurunyembe), linasimama kama ishara ya mwanzo wa Ukristo katika eneo hilo. Kanisa lingine, sasa likitumika kama bweni la wanafunzi wa Shule ya Sekondari ya Kigurunyembe, linaendelea kuhifadhi historia ya imani na utawala wa kikoloni.

6. Nyumba za Kale (Kwa Paju)
Zikiwa Mji Mpya, nyumba hizi za kale zinaendelea kutumika kama makazi ya watu, zikiakisi maisha ya awali ya wakazi wa Morogoro na mipango ya miji ya wakati huo.

7. Morning Side – Jumba la Historia
Katika mwinuko wa Mlima Uluguru upande wa Kaskazini, jumba hili lililojengwa na Wajerumani mnamo miaka ya 1900 lilikua eneo la mapumziko na ibada. Leo hii, bado linatumika na wenyeji kama sehemu ya ibada na urithi wa kihistoria.

8. Maporomoko ya Maji ya Choma
Yakiwa katika kijiji cha Choma, maporomoko haya ni miongoni mwa hazina za asili ambazo huungana na vyanzo vingine kutengeneza Mto Ruvu – mto muhimu sana kwa wakazi wa Morogoro na Dar es Salaam.

9. Bwawa la Mindu
Likiwa takribani Km 9 kutoka Morogoro mjini, bwawa hili lina umuhimu mkubwa wa kiuchumi na kimazingira, likiwa chanzo cha maji kwa zaidi ya 80% ya wakazi wa mji huo. Pia ni kivutio kizuri cha kuona ndege na samaki wa aina mbalimbali.

10. Kilele cha Lupanga
Kwa wapenzi wa kupanda milima, Lupanga ni kilele cha kupendeza kilichojaa uoto wa asili na ndege wa kuvutia. Urefu wake wa mita 2147 kutoka usawa wa bahari huleta hisia ya juu kabisa ya kuvuka mipaka ya kawaida ya maisha ya kila siku.

11. Gereza la Watumwa
Hili ni eneo la kihistoria ambapo watumwa waliokuwa wakileta upinzani waliadhibiwa. Mti uliokuwa ukitumika kunyongea bado unasimama kama ushahidi wa enzi hizo.

12. Mashamba ya Mkonge
Mashamba haya yanatufundisha kuhusu historia ya kilimo cha kibiashara – jinsi wageni walivyokuja na mazao kama mkonge na kuanzisha uchumi wa kilimo.

13. BOMA (British Oversees Management & Administration)
Majengo haya ya kihistoria yalitumika kama ofisi za utawala wa Kikoloni, yakiwemo yale ya Mkuu wa Mkoa. Hadi leo, bado yanaonesha uimara wa usanifu wa enzi hizo.

14. Makaburi ya Machifu – Kingo na Kisebengo
Yaliyoko nyuma ya ofisi za Shirika la Nyumba, makaburi haya yanawahifadhi viongozi wa kijadi waliokuwa mihimili ya jamii. Ni sehemu ya heshima, kumbukumbu, na mila zetu.

15. Mwembesongo
Jina hili linatokana na mtu maarufu aliyeishi karibu na mti mkubwa wa mwembe. Mwembe huu ulitumika kama sehemu ya mikutano ya wazee na umeendelea kubeba historia ya jamii ya Waluguru.

16. Njia ya Utumwa
Njia ya kihistoria iliyopita kutoka Bagamoyo hadi Ujiji kupitia Morogoro. Katika mji huu, ushuru ulilipwa kwa Machifu kama sehemu ya kipato cha utawala wa jadi. Mimea kama mikarafuu na mizambarau inaaminika kuletwa kupitia njia hii.

Vivutio vya Kipekee

Magofu na Majengo ya Kihistoria
Tembelea magofu ya kale na majengo ya kihistoria yanayobeba urithi mkubwa wa Afrika. Haya ni miongoni mwa maeneo muhimu yenye historia ya muda mrefu ya bara hili.

Njia ya Chief Kingalu
Tembea kwenye njia ya kihistoria iliyokuwa ikielekea makao makuu ya Chifu maarufu wa kabila la Waluguru – Chief Kingalu. Ni urithi wa utawala wa jadi wa kijamii na kisiasa.

Njia ya Watumwa
Gundua historia ya mateso na ukombozi kupitia njia ya zamani iliyotumiwa na wakoloni kupitisha watumwa kutoka Bagamoyo hadi Ujiji, Kigoma – kupitia Morogoro.

Mnara wa Mashujaa
Shuhudia Mnara wa Kumbukumbu wa Mashujaa uliosimikwa kwa heshima ya wapiganaji wa Vita Kuu na mapambano ya ukombozi.

Kambi za Wapigania Uhuru
Tembelea eneo la kihistoria lililotumika kama kambi ya wapigania uhuru kutoka Namibia (SWAPO) na Zimbabwe (ZANU-PF & ZAPU) wakati wa harakati za ukombozi wa Afrika.

Shughuli za Kitalii

Utalii wa kutembea kwa miguu
Tembea kupitia maeneo ya asili, vilima, na historia kwa njia za miguu zenye mandhari ya kuvutia.

Utalii wa magari (Game drive/Excursion)
Tumia magari kufurahia safari za mandhari, milima na maeneo ya hifadhi au kijiji.

Utalii wa kupiga picha
Kwa wapiga picha wa kitaalamu na wapenzi wa mitandao, eneo hili lina mandhari ya kipekee yasiyopatikana kwingineko.

Utalii wa kuogelea
Furahia mito safi na mabwawa ya asili yaliyo karibu na maeneo ya hifadhi.

Utalii wa kuona (Sightseeing)
Jionea maajabu ya kiasili, urithi wa kihistoria, na mandhari ya kuvutia ya Morogoro.

Ziara ya maeneo ya biashara ya watumwa
Tembelea maeneo yaliyotumika kama vituo vya biashara ya watumwa – historia hai ya harakati za ubinadamu.

Utalii wa kiutamaduni na kihistoria
Shiriki na kujifunza utamaduni wa wenyeji kupitia ngoma, mila, na hadithi za kale, ndani na nje ya hifadhi ya Uluguru.

Malazi

Ukiwa Morogoro, karibu na vivutio hivi vya kipekee, utapata chaguzi mbalimbali za malazi kwa viwango tofauti:

Ndani ya Hifadhi:

• Hoteli za kitalii zenye mandhari ya asili
• Nyumba za kulala wageni zenye huduma bora
• Kambi za kupiga mahema kwa wapenzi wa utalii wa kijamii na wa bajeti

Nje ya Hifadhi:

• Nyumba za wageni (Guest Houses)
• Kambi za kudumu za mahema
• Malazi yanayofaa kwa wasafiri wa ndani na wa kimataifa

Bustani ya Mawe – Rock Garden Resort Tour

Mahali pa Asili pa Utulivu, Urembo na Uhai

Zipo takribani Kilomita 2 Mashariki mwa Morogoro Mjini, kando ya mlima na karibu kabisa na mto. Bustani hii ya kipekee ni kivutio halisi kwa watalii wa ndani na nje ya nchi – sehemu ambayo asili imejichora yenyewe kwa uzuri wa kupendeza.

Katika bustani hii utakutana na:
Maporomoko ya maji ya mwaka mzima, yanayotiririka juu ya mawe makubwa ya asili na kutengeneza mabwawa ya kuogelea ya asili.
Misitu ya asili yenye miti adimu kama Mikangazi pori, na mazingira yanayowavutia wanyama wa asili.

Wanyama wa porini wadogo kama:

• Ngedere
• Pimbi
• Mijusi wa aina mbalimbali
  Pamoja na ndege wa kupendeza kwa wapenda birdwatching.

Bustani ya Mawe pia ina huduma bora kama:
Vyakula na vinywaji vya aina mbalimbali
Maeneo ya kupiga mahema
Sehemu nzuri za kupiga picha
Mabwawa ya asili kwa kuogelea
Mandhari ya kutuliza akili na roho

Shughuli za Kitalii Unazoweza Kufurahia

Utalii wa kutembea kwa miguu
Tembea kupitia mawe, misitu, na vichochoro vya kiasili huku ukiburudika na mandhari ya kuvutia.

Utalii wa michezo ya maji
Furahia kuogelea kwenye mabwawa ya asili na kushiriki michezo ya maji salama kwa familia.

Utalii wa kuangalia ndege
Waone ndege wa porini wanaorukaruka kwenye miti ya asili – ni fursa ya kipekee kwa wapiga picha wa ndege.

Utalii wa kupiga picha
Picha nzuri za mawe, maji, wanyama, ndege na mandhari ya mlima zitakufanya usisahau eneo hili.

Utalii wa kuona (Sightseeing)
Jionee maajabu ya asili yaliyo karibu na moyo wa Morogoro – mazingira ya kutuliza akili na kuburudisha nafsi.

Utalii wa kutembea juu ya miti kwa kutumia kamba (Canopy walk)
Kwa wapenzi wa adventure, chukua hatua ya kipekee kwa kutembea juu ya miti kwa kutumia kamba – tukio lisilosahaulika!

Njia za Watalii na Milima

Njia ya Tegetero

Njia ya miguu kupitia msitu mzito wa Uluguru hadi Tegetero Mission. Ni maarufu kwa ndege adimu kama Uluguru bush-shrike na African Violet.

Kilele cha Bondwa

Ni safari ya masaa 5 kwenda na kurudi. Kilele hiki kinatoa mwonekano mzuri wa mji wa Morogoro kutoka juu.

Njia ya Tofari

Watalii hutembea kwenye msitu wenye miti ya asili, ndege na mijusi. Hali ya hewa ni baridi na safi.

Njia ya Kigurunyembe

Sehemu yenye Mbega Weusi na Weupe, Tumbili, na mto wa kuvutia. Mandhari ya vijilima huongeza uzuri wa safari.

Kilele cha Lupanga

Kipo Uluguru, na ni safari ya masaa 6–10 kwa miguu. Mwinuko wake ni mita 2138 juu ya usawa wa bahari. Unashauriwa kuwa na mwongozaji wakati wa mvua.

Njia ya Nugh’utu na Madola

Hapa utajifunza utengenezaji wa mikeka ya udongo, vyakula vya jadi, na kuangalia ngoma za kitamaduni.

Njia ya kwenda Kinole

Ni safari ya siku 1 hadi 2. Huko ndipo yalipokuwa makao ya Mtemi wa 14 wa Waluguru. Njiani utapitia eneo la Nyayiko na misitu ya Nguru.

Maporomoko ya Maji

Maporomoko ya Hululu

Yapo Kijiji cha Vinile, Kata ya Bunduki. Umbali wa kilomita 53.3 kutoka Morogoro Mjini. Hapa kuna mijusi, vinyonga na mimea adimu kama Saintpauliagoetzeana. Ni sehemu nzuri ya kuweka mahema.

Kilele cha Safu ya Lukwangule

Ni safari ya siku 2 hadi 3. Ni eneo la juu zaidi katika Mlima Uluguru (Kimhandu – 2,638m). Safari huanzia maeneo ya Kiroka hadi Kasanga Mission. Kutoka hapo, huanza matembezi hadi Kijiji cha Ukwama na kupanda hadi kileleni.

Shughuli za Kitalii

• Utalii wa kutembea kwa miguu
• Utalii wa kupiga picha
• Utalii wa kuona
• Utalii wa magari
• Michezo ya maji na kuogelea
• Kuangalia ndege
• Utalii wa kutembea juu ya miti kwa kamba
• Utalii wa kiutamaduni (maeneo ya kihistoria ya biashara ya watumwa na mila)

Malazi kwa Watalii

Katika Mji wa Morogoro na maeneo jirani ya vivutio, utapata:

• Hoteli za kitalii
• Nyumba za kulala wageni (zinazofaa kwa Watanzania)
• Kambi za mahema ndani na nje ya hifadhi
• Vyakula na huduma za starehe katika vituo vya utalii kama Rock Garden